Post, czyli… (cz. 5)

W poprzednich częściach artykułu wyjaśniliśmy, że Izraelitów obowiązywał tylko jeden post — w Dniu Przebłagania. Niemniej jednak powszechną praktyką był post wyrażający skruchę przed Panem — niezależnie od powyższego święta. Post również był wyrazem żalu po śmierci kogoś bliskiego lub też króla. Dodatkowo, Żydzi przebywający w Babilonie, pościli cztery razy w roku — w rocznice dramatycznych wydarzeń z historii własnego narodu (zob. część trzecią artykułu).

Jednakże, z upływem lat, post stał się martwym rytuałem, który nie tylko był pozbawiony jakiegokolwiek duchowego znaczenia, ale dodatkowo obnażał obłudę poszczących. W miejsce szczerego aktu wyrzeczenia się pokarmu i oddania samego siebie Bogu, post zmienił się w pustą formę demonstracji pobożności i religijnej (nad)gorliwości. W rzeczywistości była to pobożność fałszywa, a za fasadą religijnej, publicznej gorliwości kryło się tyle grzechu, zła i niesprawiedliwości, że Bóg wielokrotnie i bardzo surowo upominał swój wybrany naród — w cytowanej już wcześniej Księdze proroka Zachariasza czytamy:

(Za 7:5–14) 5 Powiedz do całego ludu tej ziemi i do kapłanów: Gdy pościliście i płakaliście w piątym i siódmym miesiącu przez te siedemdziesiąt lat, czy pościliście dla mnie? 6 A gdy jecie i pijecie, czy nie dla siebie jecie i nie dla siebie pijecie? 7 Czy nie należało raczej czynić według słowa, które PAN głosił przez dawnych proroków, gdy Jerozolima była jeszcze zamieszkana i zażywała pokoju, a także jej okoliczne miasta, gdy południe i równina były zamieszkane? 8 I słowo PANA doszło do Zachariasza mówiące: 9 Tak mówi PAN zastępów: Sądźcie sprawiedliwie i okazujcie miłosierdzie i litość, każdy swojemu bratu. 10 Nie uciskajcie wdowy i sieroty, obcego i ubogiego i nie obmyślajcie zła w swoich sercach, jedni przeciwko drugim. 11 Ale oni nie chcieli słuchać i odwrócili się plecami, i zatkali swoje uszy, aby nie słyszeć. 12 Zatwardzili swoje serca jak diament, aby nie słuchać prawa i słów, które posyłał PAN zastępów przez swego Ducha za pośrednictwem dawnych proroków. Dlatego nadszedł wielki gniew od PANA zastępów. 13 I stało się tak, że podobnie jak gdy on wołał, a oni nie słuchali, tak też gdy oni wołali, ja ich nie wysłuchałem, mówi PAN zastępów. 14 I rozproszyłem ich wichrem pomiędzy wszystkimi narodami, (…)

Tak więc Pan przez wiele lat posyłał do Izraelitów proroków, którzy w Jego imieniu napominali zatwardziały naród. Ale ponieważ Żydzi nie chcieli Go słuchać, zostali wypędzeni ze swojej ziemi i rozrzuceni po całym świecie. Przypomnijmy w tym miejscu, że królestwo Północne (Izrael) zostało ostatecznie zniszczone w 721 roku przed Chrystusem, a królestwo Południowe (Juda) upadło w 586 roku przed Chrystusem, a Zachariasz głosił około 520 roku przed Chrystusem. A przecież już prorok Jeremiasz, który działał na przełomie VII i VI wieku przed Chrystusem, ostrzegał:

(Jr 14:10–12) 10 Tak mówi PAN o tym ludzie: Tak kochają błądzić, swoich nóg nie powstrzymają; dlatego PAN nie ma w nich upodobania, teraz wspomina ich nieprawość i nawiedza ich za ich grzechy. 11 Potem PAN powiedział do mnie: Nie módl się o dobro tego ludu. 12 Gdy będą pościć, nie wysłucham ich wołania, a gdy będą składać całopalenia i ofiarę z pokarmów, nie przyjmę tego, ale wytracę ich mieczem, głodem i zarazą.

Ta narodowa tragedia była oczywistą konsekwencją odwrócenia się od Boga. Pomino to, Żydzi przesiedleni do Babilonu w dalszym ciągu niczego się nie nauczyli: „…przez te siedemdziesiąt lat, czy pościliście dla mnie?”. W zacytowanej ostatniej części wersetu piątego jest powtórzony dwukrotnie* zaimek osobowy „ja” (heb. ani) — Bóg w ten sposób podkreśla, że post powinien być „dla Niego”. Przekład UBG nie jest tutaj precyzyjny, w Biblii Gdańskiej oraz w angielskiej Biblii Króla Jakuba czytamy:

(Za 7:5 BG 1881) (…) Gdyście pościli i płakali piątego i siódmego miesiąca przez te siedmdziesiąt lat, izażeście mnie, mnie, mówię, post pościli [heb. hacom camtuni ani]?

(Zec 7:5 KJV 1900) (…) even those seventy years, did ye at all fast unto me, even to me?

* Jeden raz w formie przyrostka do czasownika, drugi raz w formie podstawowej.

Na potwierdzenie tego, że Żydzi nie zważali ani na Prawo, ani na Boga, który je dał, ale postępowali zgodnie z własną wolą, w kolejnym wersecie czytamy:

(Za 7:6) A gdy jecie i pijecie, czy nie dla siebie jecie i nie dla siebie pijecie?

To na pozór niezrozumiałe wtrącenie staje się jasne, gdy zajrzymy do Pięcioksięgu:

(Pwt 12:5–7) 5 Lecz do miejsca, które PAN, wasz Bóg, wybierze ze wszystkich waszych pokoleń, aby tam umieścić swoje imię i zamieszkać, właśnie tam będziecie uczęszczać i tam będziecie przychodzić. 6 Tam będziecie przynosić swoje całopalenia, ofiary, dziesięciny i ofiary wzniesienia, swoje ofiary ślubowane i dobrowolne oraz pierworodne ze swojego bydła i owiec. 7 I tam będziecie jeść przed PANEM, swoim Bogiem, i będziecie się radować ze wszystkiego, co osiągnęły wasze ręce, wy i wasze rodziny, w czym pobłogosławi cię PAN, twój Bóg.

(Pwt 14:23–26) 23 A będziesz spożywać przed PANEM, swoim Bogiem, w miejscu, które wybierze na mieszkanie dla swego imienia, dziesięcinę ze swego zboża, wina i oliwy oraz z pierworodnych swoich wołów i trzód, byś uczył się bać PANA, swego Boga, po wszystkie dni. 24 A jeśli daleka będzie twoja droga i nie będziesz mógł tego tam zanieść, jeśli odległe jest od ciebie to miejsce, które wybierze PAN, twój Bóg, na mieszkanie dla swego imienia, gdy PAN, twój Bóg, będzie cię błogosławić; 25 Wtedy spieniężysz to, pieniądze zawiniesz w swoich rękach i pójdziesz na miejsce, które wybierze PAN, twój Bóg. 26 I za te pieniądze kupisz wszystko, czego zapragnie twoja dusza: woły, owce, wino czy mocny napój lub wszystko, czego zechce twoja dusza. I będziesz tam jadł przed PANEM, swoim Bogiem, i będziesz się cieszył, ty i twój dom;

Prorok wyraża się jasno: dlaczego nie „pościcie przed Panem/dla Pana” i dlaczego nie „jecie przed Panem/dla Pana”, ale robicie to wszystko dla siebie, więc dla swojej chwały i dla zadowolenia z samych siebie? To jest tylko pusta religia i rytuały zgodne z literą ustanowionego przez siebie „prawa” (czytaj: tradycji).

Apostoł Paweł, doskonale znający tak Pismo Święte (Starego Testamentu), jak i rabiniczną tradycję, ujął tę kwestię krótko:

(1 Kor 10:31) Tak więc czy jecie, czy pijecie, czy cokolwiek innego robicie, wszystko róbcie ku chwale Boga.

Tak więc hipokryzja ówczesnych Żydów zachowujących posty ujawniała się w tym, że wykazywali znacznie większą troskę o przestrzeganie ludzkich ceremonii i zewnętrznych oznak religijności, niż o posłuszeństwo Słowu Bożemu i wypełnianie sprawiedliwości. Gdyby ich post był „dla Pana”, nie tylko odwrócili by się od jedzenia na znak skruchy i pokuty, ale także odwróciliby się od grzechu i niesprawiedliwości. Tymczasem ta zewnętrzna forma pobożności stała się celem samym w sobie, celem w swojej istocie pozbawionym zgodnego z wolą Bożą uzasadnienia i sensu… Niestety nie towarzyszyła jej ani szczerość, ani przemiana serca twardego jak kamień (diament), serca niegodziwego, serca Beliala.

Niech podsumowaniem będą twarde, ale równocześnie jasne, proste i zrozumiałe słowa Pana, które skierował niegdyś do Izraelitów, a dziś — do wszystkich biblijnie wierzących chrześcijan — słowa, które mamy zapisane w 58 rozdziale Księgi Proroka Izajasza:

(Iz 58:1–11) 1 Wołaj donośnie, nie wstrzymuj się, podnoś swój głos jak trąba i oznajmij mojemu ludowi ich przestępstwa, a domowi Jakuba ich grzechy. 2 Mimo że szukają mnie każdego dnia i chcą poznać moje drogi, niczym naród, który czyni sprawiedliwość i nie opuszcza sądu swego Boga. Pytają mnie o sądy sprawiedliwości i pragną zbliżyć się do Boga, mówiąc: 3 Czemu pościmy, a tego nie widzisz? Czemu trapimy nasze dusze, a tego nie zauważasz? Oto w dzień waszego postu wykonujecie swoją wolę i żądacie wykonywania wszystkich prac. 4 Oto pościcie dla kłótni i sporów i aby bić niegodziwą pięścią. Nie pośćcie tak, jak robicie dzisiaj, aby wasz głos był słyszany w górze. 5 Czy to jest ten post, który wybrałem, dzień, w którym człowiek trapi swoją duszę, żeby zwiesić swoją głowę jak sitowie i słać sobie posłanie z wora i popiołu? Czyż to nazwiesz postem i dniem przyjemnym dla PANA? 6 Czy nie to jest tym postem, który wybrałem: rozerwać więzy niegodziwości, rozwiązać ciężkie brzemiona, puścić wolno uciśnionych i połamać wszelkie jarzmo; 7 Dzielić swój chleb z głodnym i ubogich wygnańców wprowadzić do swego domu, a widząc nagiego, przyodziać go i nie ukrywać się przed nikim, kto jest twoim ciałem? 8 Wtedy twoje światło zabłyśnie jak poranna zorza i twoje zdrowie szybko zakwitnie. Twoja sprawiedliwość pójdzie przed tobą i chwała PANA będzie za tobą. 9 Wtedy będziesz wzywał, a PAN wysłucha; zawołasz, a odpowie: Oto jestem. Jeśli usuniesz spośród siebie jarzmo, przestaniesz wytykać palcem i mówić nieprawości; 10 Jeśli otworzysz swoją duszę głodnemu i nasycisz duszę utrapioną, wtedy twoje światło wzejdzie wśród ciemności, a twój zmierzch będzie jak południe. 11 I PAN nieustannie będzie cię prowadził i nasyci twoją duszę w czasie suszy, i utuczy twoje kości. I będziesz jak nawodniony ogród i jak źródło wody, którego wody nie ustają.

Postscriptum

Zacytowany wyżej 58 rozdział z księgi proroka Izajasza Bóg upomina swój lud aby nie traktował postu wyłącznie jako religijnej dyscypliny oderwanej od reszty życia. W kościele rzymskokatolickim istnieje porządek czytania podczas liturgii fragmentów Pisma Świętego. Ten wykaz czytań biblijnych, zatwierdzony przez papieża Pawła VI w 1969 roku, jest zapisany w tzw. „Lekcjonarzu Mszału Rzymskiego” (wersja polska nosi skrócony tytuł „Lekcjonarz mszalny”). Zgodnie z nim fragmenty 58 rozdziału Izajasza są czytane w czasie mszy:

  • w piątek po środzie popielcowej rozpoczynającej okres postu przed Wielkanocą – wersety 1–9a,
  • w sobotę po środzie popielcowej — wersety 9b–14,
  • w tzw. piątą niedzielę zwykłą, ale co trzy lata — wersety 7–10 (ostatnio wersety te były odczytywane 9 lutego 2020 roku),
  • 17 czerwca, 6 lipca — wersety 6–10.

A zatem można z dużym prawdopodobieństwem przyjąć, że 99% katolików — nawet tych, którzy regularnie, co niedzielę, „chodzą do kościoła”* — nigdy nie słyszała początkowych wersetów tego rozdziału, czyli najistotniejszej jego części…

Warto również zwrócić uwagę na fakt, że fragmenty z księgi Izajasza, które odczytywane są z „Lekcjonarza”, są tak zmienione, żeby nie było widać, że niektóre z wersetów nie są kompletne (!). Czytanie przeznaczone na piątą niedzielę zwykłą (Iz 58:7–10) zaczyna się w ten sposób:

Czytanie z Księgi proroka Izajasza.
To mówi Pan:
Dziel swój chleb z głodnym, wprowadź w dom biednych tułaczy, nagiego, którego ujrzysz, przyodziej i nie odwrócić się od współziomków …

Tymczasem w oficjalnym, zatwierdzonym do stosowania w liturgii przekładzie Pisma Świętego na język polski, czyli tzw. „Biblii Tysiąclecia”, werset 7 brzmi tak:

(Iz 58:7 BT) dzielić swój chleb z głodnym, do domu wprowadzić biednych tułaczy, nagiego, którego ujrzysz, przyodziać i nie odwrócić się od współziomków.

Jeszcze bardziej rażącą manipulację widać we fragmencie z księgi Izajasza przeznaczonym na 17 czerwca / 6 lipca – czytanie oznaczone jako Iz 58:6–10 zaczyna się tak:

Czytanie z Księgi proroka Izajasza.
To mówi Pan:
«Rozerwij kajdany zła, rozwiąż więzy niewoli, wypuść wolno uciśnionych i wszelkie jarzmo połam? …

Pomijając fakt, że pierwsze zdanie jako pytanie (zauważ znak zapytania na końcu) nie ma sensu, w „Biblii Tysiąclecia” werset 6 brzmi w całości tak:

(Iz 58:6 BT) Czyż nie jest raczej postem, który Ja wybieram: rozerwać kajdany zła, rozwiązać więzy niewoli, wypuścić na wolność uciśnionych i wszelkie jarzmo połamać;

Szanowny czytelniku, jeżeli jesteś katolikiem i ufasz „nauce” swojego kościoła i swoich biskupów, zastanów się nad tym, co tu pokazaliśmy. Pomyśl: po co taka manipulacja? Czy jakakolwiek zmiana tekstu biblijnego może być usprawiedliwiona? W kościele rzymskokatolickim Biblia, a więc Słowo Boże, nie jest w żaden sposób szanowana. Pomimo zachowania pozorów szacunku do Pisma Świętego, a szczególnie Ewangelii (ukłony, podnoszenie księgi, okadzanie itp.), tekst Biblii służy tylko jako narzędzie do „podpierania” katolickiej doktryny i uzasadniania wyrwanymi z kontekstu fragmentami rozmaitych dogmatów „wiary”. Więcej o podobnych manipulacjach możesz przeczytać tutaj i tutaj.

  • Ilustracja pochodzi z: The Illuminated Bible, containing the Old and New Testaments, translated out of the original tongues, and with the former translations diligently compared and revised . . . embellished with sixteen hundred historical engravings by J. A. Adams, more than fourteen hundred of which of which are from original designs by J. G. Chapman. New-York, Harper & Brothers, Publishers, 82 Cliff-Street, 1846.
  • Wszystkie cytaty (chyba, że zaznaczono inaczej) pochodzą z tzw. Uwspółcześnionej Biblii Gdańskiej (2017). Pismo Święte. Stary i Nowy Testament, pilnie i wiernie przetłumaczone w 1632 roku z języka greckiego i hebrajskiego na język polski z uwspółcześnioną gramatyką i uaktualnionym słownictwem. Toruń: Fundacja Wrota Nadziei.
  • Cytaty oznaczone (KJV 1900) pochodzą z The Holy Bible: King James Version. (2009). (Electronic Edition of the 1900 Authorized Version). Bellingham, WA: Logos Research Systems, Inc.
  • Ewentualne odstępstwa od opublikowanego w UBG i KJV tekstu są niezamierzone i są jedynie wynikiem pomyłek podczas kopiowania lub redakcji tekstu w wersji elektronicznej.
część 6 tutaj

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *