Święty, czyli… (cz. 8)

Greckie słowo hagios (święty) występuje w tekście Nowego Testamentu 240 razy. Ten grecki przymiotnik jest tłumaczony jako określenie rzeczownika (przydawka przymiotnikowa) 166 razy, zaś jako rzeczownik — 62 razy. W tym pierwszym znaczeniu 93 razy odnosi się do Ducha (pneuma hagion, Duch Święty, ang. Holy Ghost/Spirit, np. Mt 1:18, Łk 11:13), sześć razy odnosi się bezpośrednio do Jezusa (hagios, Święty, ang. Holy One, np. Mk 1:24, hagios pais iesus, święty Syn Jezus, ang. holy child Jesus, np. Dz 4:27) i jeden raz bezpośrednio do Ojca (pater hagios, Ojciec święty, ang. Holy Father, J 17:11). W dwóch wersetach jest po prostu określeniem Boga — w cytowanym wcześniej fragmencie z Apokalipsy („Święty, święty, święty, Pan Bóg Wszechmogący…”, Ap 4:8) oraz w Pierwszym Liście Piotra, gdzie apostoł przywołuje słowa Pana z Księgi Kapłańskiej (zob. Kpł 19:2; 20:26, 21:8) (wyróżnienia w cytowanych wersetach moje):

(1 P 1:15–16) 15 Lecz jak ten, który was powołał, jest święty [gr. hagion], tak i wy bądźcie świętymi [gr. hagioi] we wszelkim waszym postępowaniu; 16 Gdyż jest napisane: Świętymi [gr. hagioi] bądźcie, bo ja jestem święty [gr. hagios].

Natomiast w modlitwie Marii, matki Jezusa, (tzw. Magnificat) grecki hagios odnosi się do imienia Boga:

(Łk 1:46–49) 46 Wtedy Maria powiedziała: Wielbi moja dusza Pana; 47 I rozradował się mój duch w Bogu, moim Zbawicielu; 48 Bo wejrzał na uniżenie swojej służebnicy. Oto bowiem wszystkie pokolenia będą mnie odtąd nazywać błogosławioną. 49 Bo uczynił mi wielkie rzeczy ten, który jest mocny, i święte [gr. hagion] jest jego imię.

Warto w tym miejscu zauważyć, że Maria mówiła o Panu jako o swoim Bogu i o swoim Zbawicielu. Gdyby była bezgrzeszna (jak utrzymuje doktryna kościoła katolickiego, tak rzymskiego, jak i prawosławnego), a w konsekwencji w sposób doskonały wypełniła w swoim życiu całe Prawo, nie potrzebowałaby zbawienia (bo niby od czego…?) Dlaczego więc określiła Boga swoim Zbawicielem? Szanowny czytelniku, jeśli jesteś katolikiem, zastanów się nad tą kwestią nieco dłużej…

Wróćmy jednak do rozważań dotyczących znaczenia słowa „święty”. Jak już wspomniano wyżej, przymiotnik hagios jest w Nowym Testamencie ponad 60 razy przetłumaczony rzeczownikowo i wtedy oznacza ludzi. Z gramatycznego punktu widzenia urzeczownikowiona forma greckiego przymiotnika hagios nie opisuje cech, jakości czy relacji, ale zastępuje sam rzeczownik. Poza księgą Apokalipsy i jednym wyjątkiem w Ewangelii według Mateusza (patrz postscriptum 3) świętymi są nazywani wierzący w Pana Jezusa Chrystusa, a więc członkowie Jego Kościoła. Pierwszy raz chrześcijanie są nazwani „świętymi” przez Ananiasza, który w rozmowie z Panem powiedział:

(Dz 9:13) Ananiasz zaś odpowiedział: Panie, słyszałem od wielu, ile złego wyrządził ten człowiek [Saul z Tarsu, czyli Paweł (zob. Dz 13:9)  red.] twoim świętym [gr. hagiois] w Jerozolimie.

Tym samym słowem nazwał chrześcijan sam Paweł, kiedy przemawiał przed królem Agryppą:

(Dz 26:9–11) 9 Wprawdzie mnie samemu wydawało się, że powinienem wiele czynić przeciw imieniu Jezusa z Nazaretu. 10 Tak też czyniłem w Jerozolimie, gdzie wielu świętych [gr. hagion] wtrącałem do więzienia, wziąwszy upoważnienie od naczelnych kapłanów, a kiedy skazywano ich na śmierć, głosowałem przeciwko nim; 11 A po wszystkich synagogach często ich karząc, zmuszałem do bluźnierstwa. Występując przeciwko nim z wielką wściekłością, prześladowałem ich nawet po obcych miastach.

Zresztą prawie we wszystkich swoich pismach Paweł określa członków Kościoła mianem „święci”. W początkowych wersetach listów do Rzymian i Koryntian czytamy:

(Rz 1:7) Wszystkim, którzy jesteście w Rzymie, umiłowanym Boga, powołanym świętym [gr. kletois hagiois]: Łaska wam i pokój od Boga, naszego Ojca, i Pana Jezusa Chrystusa.

(1 Kor 1:2) Do kościoła Bożego w Koryncie, do uświęconych w Chrystusie Jezusie, powołanych świętych [gr. kletois hagiois], ze wszystkimi, którzy w każdym miejscu wzywają imienia naszego Pana Jezusa Chrystusa, ich i naszego Pana.

Dodajmy, że greckie słowo kletos, pochodzi od czasownika kaleo (wołać, zwoływać, wzywać), od którego pochodzi też słowo ekklesia, czyli kościół. A więc bez wątpienia Paweł używając słowa „święci”, mówi o Kościele, czyli ludziach, którzy uwierzyli w Pana Jezusa Chrystusa, przyjęli jego zastępczą ofiarę za swoje grzechy, zbierali się w Jego imię i stanowią Jego ciało na ziemi (więcej o biblijnym znaczeniu greckiego rzeczownika ekklesia i etymologii słowa kościół tutaj). W czternastym rozdziale Listu do Koryntian znajdujemy zwrot „kościoły świętych” potwierdzający właśnie taką interpretację:

(1 Kor 14:33) Bóg bowiem nie jest Bogiem nieładu, lecz pokoju, jak we wszystkich kościołach świętych [gr. ekklesias ton hagion].

(1 Cor 14:33 KJV 1900) For God is not the author of confusion, but of peace, as in all churches of the saints.

Niestety, z uwagi na dwuznaczność polskiego przekładu UBG, łatwo to przeoczyć: Pawłowi nie chodziło oczywiście o „święte kościoły”, ale o kościoły (zgromadzenia lokalne) składające się z ludzi nazywanych świętymi. Gramatyka grecka jest tutaj jasna, podobnie zresztą jak angielski przekład King James Bible.

Możesz zadać sobie pytanie, dlaczego członkowie kościoła są nazywani w Nowym Testamencie „świętymi”. Czy wynika to z ich moralnej doskonałości, idealnego przestrzegania przykazań, dokonywania cudów i uzdrowień, czy też może z powodu heroicznej wiary w obliczu prześladowań? To prawda, że chrześcijanie są wezwani i zobligowani do nienagannego życia, do wzajemnej miłości, do bycia światłością świata oraz do naśladowania Jezusa (zob. też wersety 1 P 1:15-16 zacytowane wyżej):

(Flp 2:14–16) 14 Wszystko czyńcie bez szemrania i sporów; 15 Abyście byli nienagannymi i niewinnymi dziećmi Bożymi, bez zarzutu pośród narodu złego i przewrotnego, wśród którego świecicie jak światła na świecie; 16 Zachowując słowo życia, (…)

(1 P 2:15–22) 15 Taka bowiem jest wola Boga, abyście dobrze czyniąc, zamknęli usta niewiedzy głupich ludzi; 16 Jak ludzie wolni, ale nie jak ci, którzy używają wolności jako zasłony dla zła, lecz jak słudzy Boga. 17 Wszystkich szanujcie, braci miłujcie, Boga się bójcie, króla czcijcie. (…) 21 Do tego bowiem jesteście powołani, bo i Chrystus cierpiał za nas, zostawiając nam przykład, abyście szli w jego ślady; 22 Który grzechu nie popełnił, a w jego ustach nie znaleziono podstępu;

Ale z drugiej strony, z ksiąg Nowego Testamentu niezbicie wynika, że życie chrześcijan w pierwszym wieku w rzeczywistości nie było (i współczesnych niestety też nie jest) takie „święte”. Paweł wielokrotnie surowo upominał lokalne kościoły (a więc ludzi zbawionych), żeby przestali grzeszyć i odrzucili „styl życia”, jaki charakteryzuje bezbożny świat:

(Ef 5:1–4) 1 Bądźcie więc naśladowcami Boga jako umiłowane dzieci; (…) 3 A nierząd i wszelka nieczystość albo chciwość niech nie będą nawet wśród was wspominane, jak przystoi świętym; 4 Także sprośność, niedorzeczne gadanie i nieprzyzwoite żarty, (…)

(Kol 3:2–9) 2 Myślcie o tym, co w górze, nie o tym, co na ziemi. (…) 5 Umartwiajcie więc wasze członki, które są na ziemi: nierząd, nieczystość, namiętność, złe żądze i chciwość, która jest bałwochwalstwem; (…) 8 (…) odrzućcie to wszystko: gniew, zapalczywość, złośliwość, bluźnierstwo i nieprzyzwoite słowa z waszych ust. 9 Nie okłamujcie się wzajemnie, (…)

(1 Kor 4:21–5:1) 4:21 Co chcecie? Czy mam przyjść do was z rózgą, czy z miłością i w duchu łagodności? 5:1 Słyszy się powszechnie o nierządzie wśród was, i to takim nierządzie, o jakim nie wspomina się nawet wśród pogan, (…)

(1 Kor 6:6–10) 6 (…) brat z bratem się procesuje, i to przed niewierzącymi. 7 W ogóle już to przynosi wam ujmę, że się ze sobą procesujecie. (…) 8 (…) wy krzywdzicie i wyrządzacie szkodę, i to braciom. 9 Czy nie wiecie, że niesprawiedliwi nie odziedziczą królestwa Bożego? Nie łudźcie się: ani rozpustnicy, ani bałwochwalcy, ani cudzołożnicy, ani zniewieściali, ani mężczyźni współżyjący ze sobą; 10 Ani złodzieje, ani chciwi, ani pijacy, ani złorzeczący, ani zdziercy nie odziedziczą królestwa Bożego.

(1 Kor 6:18–20) 18 Uciekajcie od nierządu. Wszelki grzech, który człowiek popełnia, jest poza ciałem. Lecz kto dopuszcza się nierządu, grzeszy przeciwko własnemu ciału. 19 Czyż nie wiecie, że wasze ciało jest świątynią Ducha Świętego, który jest w was, a którego macie od Boga, i nie należycie do samych siebie? 20 Drogo bowiem zostaliście kupieni. Wysławiajcie więc Boga w waszym ciele i w waszym duchu, które należą do Boga.

Tak więc doskonałe moralnie życie nie jest powodem, dla którego chrześcijanie są nazywani w Nowym Testamencie „świętymi”. Powód jest całkiem inny. Wskazówkę dają nam dwa ostatnie wersety z zacytowanych wyżej fragmentów – otóż chrześcijanie nie należą do samych siebie (!). Przyczyną bycia „świętym” jest fakt, że chrześcijanin jest własnością Boga:

(Dz 20:17–18,28) 17 Z Miletu [Paweł  red.] posłał do Efezu, wzywając do siebie starszych kościoła. 18 A gdy przybyli do niego, powiedział: (…) 28 Uważajcie na samych siebie i na całe stado, w którym was Duch Święty ustanowił biskupami, abyście paśli kościół Boga, który on nabył własną krwią.

A wszystko, co należy do Boga jest święte i wszystko, co jest święte należy do Boga. Przypomnijmy, że także w Starym Testamencie „święci” należą do Pana (zob. część czwartą tego artykułu). W innym miejscu swojego Listu do Koryntian Paweł przestrzega:

(1 Kor 3:16–17) 16 Czyż nie wiecie, że jesteście świątynią Boga i że Duch Boży w was mieszka? 17 A jeśli ktoś niszczy świątynię Boga, tego zniszczy Bóg, bo świątynia Boga jest święta, a wy nią jesteście.

Z kolei w liście do Efezjan przypomina, że chrześcijanie zostali wybrani przez Boga, a nie na odwrót:

(Ef 1:3–12) 3 Błogosławiony niech będzie Bóg i Ojciec naszego Pana Jezusa Chrystusa, który pobłogosławił nas wszelkim duchowym błogosławieństwem w miejscach niebiańskich w Chrystusie. 4 Jak nas wybrał w nim przed założeniem świata, abyśmy byli święci i nienaganni przed jego obliczem w miłości. 5 Przeznaczył nas dla siebie, ku usynowieniu przez Jezusa Chrystusa, według upodobania swojej woli; 6 Dla uwielbienia chwały swojej łaski, którą obdarzył nas w umiłowanym; 7 W którym mamy odkupienie przez jego krew, przebaczenie grzechów, według bogactwa jego łaski; (…) 12 Abyśmy istnieli dla uwielbienia jego chwały, my, którzy wcześniej położyliśmy nadzieję w Chrystusie.

A zatem to nie ludzie decydują i orzekają kto jest „święty”, a kto na taki „tytuł” nie zasługuje. Postępowanie zwane procesem kanonizacyjnym (zob. Konstytucja Apostolska Divinus Perfectionis Magister z 7 lipca 1983 r.) jest przeprowadzane po śmierci „kandydata” przez tzw. Kongregację Spraw Kanonizacyjnych (w kościele rzymskokatolickim) na podstawie ścisłych reguł prawnych, według których cenzorzy sprawdzają pisma zmarłego — czy nie zawierają czegokolwiek przeciwnego wierze (oczywiście katolickiej) i dobrym obyczajom, historycy badają życie doczesne tej osoby — czy nie budzi zastrzeżeń, a specjaliści z różnych dziedzin przeprowadzają dochodzenie dotyczące stwierdzenia rzekomych „cudów”. Cały ten proces jest jakimś absurdalnym wymysłem. Dodajmy do tego, że takie postępowanie zakończone „sukcesem” jest uznanie nowego „świętego” za osobę godną publicznego kultu.

W Biblii niczego takiego nie znajdziemy, nawet najmniejszego śladu, ani takiego postępowania, ani jakiegokolwiek kultu oddawanego zmarłym chrześcijanom, choćby byli męczennikami (np. Szczepanowi — Dz 7:54–60, czy Jakubowi — Dz 12:1–2). Tekst Pisma Świętego jest w tej kwestii jasny i prosty: ktokolwiek zostaje chrześcijaninem, staje się święty. Świętość ta nie wynika z jego moralnego życia i dobrych uczynków, ale z faktu, że jest wyłączną własnością Boga i że mieszka w nim Jego Duch.

W Objawieniu świętego Jana również jest mowa o „świętych”. Zauważmy jednak, że kościół znika z doczesnej historii ludzkości razem z ostatnim wersetem trzeciego rozdziału Apokalipsy. Co prawda, w trakcie tzw. wielkiego ucisku, w dalszym ciągu są na ziemi święci (a także wielu męczenników), którzy w obliczu prześladowań i śmierci pozostają wierni Bogu, ale ani razu Jan nie nazywa ich kościołem. Apostoł mówi o nich, że są to ludzie, którzy zachowują przykazania Boga i wiarę/świadectwo Jezusa:

(Ap 12:17) I rozgniewał się smok na kobietę, i odszedł, aby walczyć z resztą jej potomstwa, z tymi, którzy zachowują przykazania Boga i mają świadectwo Jezusa Chrystusa.

(Ap 14:12) Tu jest cierpliwość świętych, tu są ci, którzy zachowują przykazania Boga i wiarę Jezusa.

W takim razie kim są owi „święci”? Znalezienie odpowiedzi na to pytanie (a także kim są inne grupy „świętych”, o których pisze Jan), pozostawiam tobie, szanowny czytelniku. Tym bardziej, że „błogosławiony ten, kto czyta, i ci, którzy słuchają słów tego proroctwa i zachowują to, co w nim jest napisane, bo czas jest bliski” (Ap 1:3).

(Ap 22:11–20) 11 Kto krzywdzi, niech nadal wyrządza krzywdę, kto plugawy, niech się nadal plugawi, kto sprawiedliwy, niech nadal będzie sprawiedliwy, a kto święty, niech się nadal uświęca. 12 A oto przyjdę wkrótce, a moja zapłata jest ze mną, aby oddać każdemu według jego uczynków. 13 Ja jestem Alfa i Omega, początek i koniec, pierwszy i ostatni.(…) 16 Ja, Jezus, posłałem mojego anioła, aby wam świadczył o tym w kościołach. Ja jestem korzeniem i potomkiem Dawida, jasną gwiazdą poranną. 17 A Duch i oblubienica mówią: Przyjdź! A kto słyszy, niech powie: Przyjdź! A kto pragnie, niech przyjdzie, a kto chce, niech darmo weźmie wodę życia. (…) 20 Tak mówi ten, który zaświadcza o tym: Zaprawdę, przyjdę wkrótce. Amen! O tak, przyjdź, Panie Jezu!

Postscriptum 1

Grecki przymiotnik hieros znajdziemy w tekście Nowego Testamentu tylko dwa razy, w listach Pawła. W Liście do Koryntian dotyczy świętych rzeczy w świątyni (zob. 1 Kor 9:13), a w Liście do Tymoteusza – Pisma Świętego:

(2 Tm 3:15–17) 15 I ponieważ od dziecka znasz Pisma święte [gr. hiera], które cię mogą uczynić mądrym ku zbawieniu przez wiarę, która jest w Chrystusie Jezusie. 16 Całe Pismo jest natchnione przez Boga i pożyteczne do nauki, do strofowania, do poprawiania, do wychowywania w sprawiedliwości; 17 Aby człowiek Boży był doskonały, do wszelkiego dobrego dzieła w pełni przygotowany.

W dwóch rozdziałach Dziejów Apostolskich, jest również mowa o Jezusie, gdzie jest On nazywany Świętym. Są to dwa miejsca, w których Piotr oraz Paweł, głosząc nowinę o zmartwychwstaniu Jezusa, cytowali werset 10 z Psalmu 16:

(Dz 2:27) Nie zostawisz bowiem mojej duszy w piekle i nie dasz swojemu Świętemu [gr. hosion] doznać zniszczenia.

(Dz 13:35) Dlatego w innym miejscu mówi: Nie dasz twemu Świętemu [gr. hosion] doznać zniszczenia.

Tym razem jednak słowo „Świętemu” (ang. Holy One) jest tłumaczeniem greckiego przymiotnika hosios.

Postscriptum 2

Pełne omówienie tematu „świętości” w Biblii znacznie przekracza ramy tego artykułu. Zrezygnowaliśmy też celowo z analizowania niektórych aspektów biblijnego zastosowania słów określających (rzeczy) „święte” (hebr. qodesz, qadosz, qaddisz, chasid oraz gr. hagios, hosios i hieros), za to poruszyliśmy kilka innych istotnych, jak nam się wydaje, kwestii związanych z tym tematem, dotyczących na przykład świąt Izraela, czy sprzeczności między tekstem Biblii a różnymi doktrynami religijnymi.

Jeśli chodzi o Nowy Testament, to — oprócz świętego Boga (Ojca, Syna i Ducha) oraz świętych chrześcijan — w księgach NT napotkamy też: „święte miasto” (np. Mt 4:5), „święte miejsce” (np. Mt 24:15), „świętych aniołów (np. Mt 25:31), „świętych proroków” (np. Łk 1:70), „święte przymierze” (np. Łk 1:72), „święte pisma” (np. Rz 1:2), ”święte prawo i święte przykazanie” (Rz 7:12), „święty zaczyn i ciasto; święty korzeń i gałęzie” (Rz 11:16), „święty pocałunek” (np. Rz 16:16), „świętych apostołów” (np. Ef 3:5), „świętych braci” (np. 1 Tes 5:27), „święte ręce” (1 Tm 2:8, w przekładzie UBG jest „czyste ręce”), „święte powołanie” (2 Tm 1:9), „świątynię” (np. Hbr 9:1, jako tłumaczenie gr. hagios), „Miejsce Najświętsze” (np. Hbr 9:8, gr. hagia hagion), „święte kapłaństwo” (1 P 2:5), „święty naród” (1 P 2:9), „święte kobiety” (1 P 3:5), „świętą górę” (2 P 1:18), „święte postępowanie” (2 P 3:11) i „święte Jeruzalem” (Ap 21:10). Zgłębienie odpowiednich fragmentów pozostawiamy osobistej lekturze i studium czytelnika.

Zwracamy natomiast uwagę, że w przeciwieństwie do tekstów starotestamentowych, w księgach NT „świętość” nie jest związana z rytualnym kapłaństwem, nie dotyczy przedmiotów, miejsc, czy ceremonii, ale raczej manifestuje się w życiu chrześcijan przynoszącym owoc Ducha i w dobrych uczynkach, które nie wynikają z nakazów Prawa:

(Ef 2:8–10) 8 Łaską bowiem jesteście zbawieni przez wiarę, i to nie jest z was, jest to dar Boga. 9 Nie z uczynków, aby nikt się nie chlubił. 10 Jesteśmy bowiem jego dziełem, stworzeni w Chrystusie Jezusie do dobrych uczynków, które Bóg wcześniej przygotował, abyśmy w nich postępowali.

(Ga 5:18–21) 18 Lecz jeśli jesteście prowadzeni przez Ducha, nie jesteście pod prawem. 19 A znane są uczynki ciała, którymi są: cudzołóstwo, nierząd, nieczystość, rozpusta; 20 Bałwochwalstwo, czary, nienawiść, niezgoda, zawiść, gniew, spory, kłótnie, herezje; 21 Zazdrość, zabójstwa, pijaństwo, hulanki i tym podobne; o nich wam mówię, jak już przedtem powiedziałem, że ci, którzy takie rzeczy czynią, królestwa Bożego nie odziedziczą. 22 Owocem zaś Ducha jest miłość, radość, pokój, cierpliwość, życzliwość, dobroć, wiara; 23 Łagodność, powściągliwość. Przeciwko takim nie ma prawa. 24 A ci, którzy należą do Chrystusa, ukrzyżowali swoje ciało wraz z namiętnościami i pożądliwościami. 25 Jeśli żyjemy w Duchu, w Duchu też postępujmy.

Powtórzmy raz jeszcze, że określenie chrześcijan „świętymi” nie wyraża etycznej doskonałości, ale wybranie, przynależność do Boga i wierność (zob. Rz 1:7, 1 Kor 1:2, Rz 8:33, Kol 3:12, Kol 1:2). Bo świętość chrześcijan odnosi się do relacji z Bogiem, która w żadnej mierze nie jest „osiągana” przez pośrednictwo religijnych rytuałów i ceremonii (czyt. sakramentów), ale przez Ducha:

(Rz 8:14–16) 14 Wszyscy bowiem ci, którzy są prowadzeni przez Ducha Bożego, są synami Bożymi. 15 Gdyż nie otrzymaliście ducha niewoli, aby znowu się bać, ale otrzymaliście Ducha usynowienia, przez którego wołamy: Abba, Ojcze! 16 Ten to Duch poświadcza naszemu duchowi, że jesteśmy dziećmi Bożymi.

Postscriptum 3

W Ewangelii według Mateusza mamy opisane wydarzenie, o którym nie wspominają pozostali Ewangeliści, a które dotyczy „świętych”:

(Mt 27:52–53) 52 Grobowce się otworzyły, a wiele ciał świętych [gr. hagion, użyte rzeczownikowo], którzy zasnęli, powstało. 53 I wyszli z grobów po jego zmartwychwstaniu, weszli do miasta świętego i ukazali się wielu.

Jak do tej pory fragment ten doczekał się wielu różnych interpretacji, z których żadna nie rozwiązuje wszystkich problemów. Kim byli owi święci — sprawiedliwymi Starego Testamentu, czy ludźmi, którzy uwierzyli Jezusowi, ale zmarli zanim On umarł na krzyżu? Kiedy wyszli z grobów — gdy Jezus umarł, czy dopiero gdy zmartwychwstał? W jakich ciałach powstali z grobów — w „zwykłych” czy już w przemienionych? Co się z nimi później stało — umarli raz jeszcze, czy zostali wzięci do nieba razem z Jezusem (jako pierwociny tych, którzy zmartwychwstaną później)? Na pytania takie jak te próbują odpowiedzieć rzeczowo tylko nieliczni komentatorzy… Nie będziemy tych dwóch wersetów szerzej rozważać. Pozostawiamy to studium dociekliwemu czytelnikowi. Proponujemy zacząć od pozycji podanych w literaturze.

Postscriptum 4

W aktualnym Katechizmie Kościoła Katolickiego, w punkcie 492 czytamy (cytuję z oryginalnymi przypisami 128, 129 i 130):

Maryja została „ubogacona od pierwszej chwili poczęcia blaskami szczególnej zaiste świętości”128; świętość ta pochodzi w całości od Chrystusa; jest Ona „odkupiona w sposób wznioślejszy ze względu na zasługi swego Syna”129. Bardziej niż wszystkie inne osoby stworzone Ojciec napełnił Ją „wszelkim błogosławieństwem… na wyżynach niebieskich – w Chrystusie” (Ef 1, 3). Wybrał Ją „z miłości przed założeniem świata, aby była święta i nieskalana przed Jego obliczem”130.

128
Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 56.
129 Sobór Watykański II, konst. Lumen gentium, 53.
130 Por. Ef 1, 4

Z powyższego tekstu wynikałoby, że przypisanie Marii tych wyjątkowych cech i przywilejów jest poparte natchnionym tekstem biblijnym, tj. fragmentami z Listu do Efezjan. Zajrzyjmy więc jeszcze raz (fragment ten jest już zacytowany wyżej) do tych wersetów, ale tym razem, żeby katolicy nie mieli cienia wątpliwości i zastrzeżeń co do tłumaczenia, podamy je w oficjalnym, polskim przekładzie Biblii Tysiąclecia (wyróżnienia moje):

(Ef 1:3–4 BT) 3 Niech będzie błogosławiony Bóg i Ojciec Pana naszego, Jezusa Chrystusa; On napełnił nas wszelkim błogosławieństwem duchowym na wyżynach niebieskich — w Chrystusie. 4 W Nim bowiem wybrał nas przed założeniem świata, abyśmy byli święci i nieskalani przed Jego obliczem. (…)

Czy ten fragment mówi o Marii, czy o chrześcijanach/kościele? Szanowny czytelniku, zastanów się nat tym, co tu widzisz (szczególnie, jeżeli jesteś katolikiem). Albo w Katechizmie jest błąd, a wtedy pod znakiem zapytania stoi dogmat o nieomylności papieża i doktryny rzymskokatolickiej*, albo też autorzy owego katechizmu celowo wprowadzają swoich wiernych w błąd…

* Przypominamy, że wstęp do tego Katechizmu stanowi List Apostolski Laetamur Magnopere, podpisany przez papieża Jana Pawła II, gdzie czytamy: „Wielką radość sprawia mi publikacja typicznego wydania Katechizmu Kościoła Katolickiego w języku łacińskim, które zatwierdzam i promulguję niniejszym listem Apostolskim.”, a także tekst Konstytucji Apostolskiej Fidei Depositum, mocą której opublikowany został Katechizm Kościoła Katolickiego opracowany po soborze Watykańskim II. Natomiast zgodność polskiego przekładu z łacińskim oryginałem została potwierdzona przez specjalną Komisję Kurii Rzymskiej dla Katechizmu Kościoła Katolickiego 27 października 1994 r., a jego korektę zatwierdziła Komisja Interdykasterialna Kurii Rzymskiej dla Katechizmu Kościoła Katolickiego 23 maja 2001 r.

(Ps 99:1–9)
1 PAN króluje, niech drżą narody; siedzi między cherubinami, niech zachwieje się ziemia.
2 Wielki jest PAN na Syjonie i wywyższony nad wszystkie narody.
3
Niech wysławiają twoje wielkie i straszne imię, bo jest święte.
(…)
5 Wywyższajcie PANA, naszego Boga, i oddajcie pokłon u podnóżka jego stóp, bo on jest święty.
(…)
9 Wywyższajcie PANA, naszego Boga, i oddajcie pokłon na jego świętej górze, bo PAN, nasz Bóg, jest święty.
  • Ilustracja pochodzi z: The Holy Bible containing the Old and New Testaments, translated out of the original tongues, with a complete concordance, embracing every passage of scripture… Paris, Ontario: John S. Brown, 1881.
  • Wszystkie cytaty (chyba, że zaznaczono inaczej) pochodzą z tzw. Uwspółcześnionej Biblii Gdańskiej (2017). Pismo Święte. Stary i Nowy Testament, pilnie i wiernie przetłumaczone w 1632 roku z języka greckiego i hebrajskiego na język polski z uwspółcześnioną gramatyką i uaktualnionym słownictwem. Toruń: Fundacja Wrota Nadziei.
  • Cytaty oznaczone (KJV 1900) pochodzą z The Holy Bible: King James Version. (2009). (Electronic Edition of the 1900 Authorized Version). Bellingham, WA: Logos Research Systems, Inc.
  • Ewentualne odstępstwa od opublikowanego w UBG i KJV są niezamierzone i są jedynie wynikiem pomyłek podczas kopiowania lub redakcji tekstu w wersji elektronicznej.
Do poczytania
  • Arndt, W., Danker, F. W., Bauer, W., & Gingrich, F. W. (2000). In A Greek-English lexicon of the New Testament and other early Christian literature (3rd ed.). Chicago: University of Chicago Press.
  • Baron, A., & Pietras, H. (Eds.). (2004). Dokumenty soborów powszechnych. Tekst łaciński i polski. T. 4, Lateran V, Trydent, Watykan I. (1511-1870). Kraków: Wydawnictwo WAM – Księża Jezuici.
  • Barry, J. D., Bomar, D., Brown, D. R., Klippenstein, R., Mangum, D., Sinclair Wolcott, C., Wentz, L., Ritzema, E., & Widder, W., eds. (2016). In The Lexham Bible Dictionary. Bellingham, WA: Lexham Press.
  • Barthélemy, D. (1992). Critique textuelle de l’Ancien Testament: Tome 3. Ézéchiel, Daniel et les 12 Prophètes. Fribourg, Switzerland – Göttingen, Germany: Éditions Universitaires; Vandenhoeck Ruprecht.
  • Biblical Studies Press. (2019). The NET Bible (Second Edition). Thomas Nelson.
  • Botterweck, G. J., Ringgren, H., & Fabry, H.-J., eds. (1977–2012). In J. T. Willis, G. W. Bromiley, D. E. Green, & D. W. Stott (Trans.), Theological Dictionary of the Old Testament: Vols. I–XV (Revised Edition). Grand Rapids, MI; Cambridge, U.K.: William B. Eerdmans Publishing Company.
  • Bratcher, R. G., & Reyburn, W. D. (1991). A translator’s handbook on the book of Psalms. New York: United Bible Societies.
  • Briggs, C. A., & Briggs, E. G. (1906–1907). A critical and exegetical commentary on the book of Psalms. New York: C. Scribner’s Sons.
  • Brown, F., Driver, S. R., & Briggs, C. A. (1977). In Enhanced Brown-Driver-Briggs Hebrew and English Lexicon. Oxford: Clarendon Press.
  • Carasik, M., ed. & trans. (2015). Deuteronomy: Introduction and Commentary. Philadelphia: The Jewish Publication Society.
  • Carson, D. A., France, R. T., Motyer, J. A., & Wenham, G. J., eds. (1994). New Bible commentary: 21st century edition (4th ed.). Leicester, England; Downers Grove, IL: Inter-Varsity Press.
  • Clark, D. J., & Hatton, H. A. (2002). A handbook on Zechariah. New York: United Bible Societies.
  • Clarke, A. (2014). The Holy Bible with a Commentary and Critical Notes: Vols. I–VI (New Edition). Bellingham, WA: Faithlife Corporation.
  • Clines, D. J. A., ed. (1993–2011). In The Dictionary of Classical Hebrew: Vol. I–VIII. Sheffield, England: Sheffield Academic Press; Sheffield Phoenix Press.
  • Colwell, E. C. (1933). A Definite Rule for the Use of the Article in the Greek New Testament. Journal of Biblical Literature, 52(1), 12-21.
  • Davies, W. D., & Allison, D. C., Jr. (2004). A critical and exegetical commentary on the Gospel according to Saint Matthew. London; New York: T&T Clark International.
  • DeMoss, M. S. (2001). Pocket dictionary for the study of New Testament Greek. Downers Grove, IL: InterVarsity Press.
  • Ezra, A. I. (1873). The Commentary of IBN Ezra on Isaiah (Vol. 1; M. Friedländer, Ed.). London: Trübner & Co.
  • Fausset, A. R. (n.d.). A Commentary, Critical, Experimental, and Practical, on the Old and New Testaments: Job–Isaiah: Vol. III. London; Glasgow: William Collins, Sons, & Company, Limited.
  • Freedman, D. N., Herion, G. A., Graf, D. F., Pleins, J. D., & Beck, A. B., eds. (1992). In The Anchor Yale Bible Dictionary. New York: Doubleday.
  • Fruchtenbaum, A. G. (1998). Messianic Christology: a study of Old Testament prophecy concerning the first coming of the Messiah. Tustin, CA: Ariel Ministries.
  • Gesenius, F. W. (1910). Gesenius’ Hebrew grammar (2d English ed.; E. Kautzsch & S. A. E. Cowley, Eds.). Oxford: Clarendon Press.
  • Gesenius, W., & Tregelles, S. P. (2003). In Gesenius’ Hebrew and Chaldee lexicon to the Old Testament Scriptures. Bellingham, WA: Logos Bible Software.
  • Gray, G. B. (1912). A critical and exegetical commentary on the book of Isaiah, I–XXXIX. New York: C. Scribner’s Sons.
  • Hawthorne, G. F., Martin, R. P., & Reid, D. G., eds. (1993). In Dictionary of Paul and his letters. Downers Grove, IL: InterVarsity Press.
  • Hendriksen, W., & Kistemaker, S. J. (1953–2001). Exposition of the Gospel According to Matthew. Grand Rapids: Baker Book House.
  • Hoehner, H. W., Comfort, P. W., & Davids, P. H. (2008). Cornerstone biblical commentary: Ephesians, Philippians, Colossians, 1&2 Thessalonians, Philemon. (Vol. 16). Carol Stream, IL: Tyndale House Publishers.
  • Jenni, E., & Westermann, C. (1997). In Theological lexicon of the Old Testament. Peabody, MA: Hendrickson Publishers.
  • Juster, D. C. (2011). Passover: The Key that Unlocks the Book of Revelation. Clarksville, MD: Messianic Jewish Publishers.
  • Kasdan, B. (2007). God’s appointed times: a practical guide for understanding and celebrating the Biblical holidays (2nd ed.). Clarksville, MD: Messianic Jewish Publishers.
  • Keener, C. S. (1993). The IVP Bible background commentary: New Testament. Downers Grove, IL: InterVarsity Press.
  • Kittel, G., Bromiley, G. W., & Friedrich, G., eds. (1964–). In Theological dictionary of the New Testament (electronic ed.). Grand Rapids, MI: Eerdmans.
  • Lambdin, T. O. (2012). Wprowadzenie do hebrajskiego biblijnego (H. Drawnel & B. Sokal, Trans. 2 ed.). Lublin: Wydawnictwo KUL.
  • Leedy, R. A. (2020). SBL Greek New Testament Sentence Diagrams. Bellingham, WA: Faithlife.
  • Levy, D. M. (1993). The tabernacle: shadows of the Messiah: its sacrifices, services, and priesthood. Bellmawr, NJ: Friends of Israel Gospel Ministry.
  • Lukaszewski, A. L., Dubis, M., & Blakley, J. T. (2011). The Lexham Syntactic Greek New Testament, SBL Edition: Expansions and Annotations. Bellingham, WA: Lexham Press.
  • Mangum, D., Brown, D. R., Klippenstein, R., & Hurst, R., eds. (2014). In Lexham Theological Wordbook. Bellingham, WA: Lexham Press.
  • Martin, R. P., & Davids, P. H., eds. (1997). In Dictionary of the later New Testament and its developments (electronic ed.). Downers Grove, IL: InterVarsity Press.
  • Merrill, E. H. (1994). Deuteronomy (Vol. 4). Nashville: Broadman & Holman Publishers.
  • Mounce, W. D. (2006). In Mounce’s Complete Expository Dictionary of Old & New Testament Words. Grand Rapids, MI: Zondervan.
  • Patterson, P. (2012). Revelation (E. R. Clendenen, Ed.). Nashville, TN: B&H.
  • Piwowar, A. (2017). Składnia języka greckiego Nowego Testamentu (wyd. 2 poprawione). Lublin: Wydawnictwo KUL.
  • Porter, S. E. (1999). Idioms of the Greek New Testament. Sheffield: JSOT.
  • Robertson, A. T. (2006). A Grammar of the Greek New Testament in the Light of Historical Research. Logos Bible Software.
  • Rooker, M. F. (2000). Leviticus (Vol. 3A). Nashville: Broadman & Holman Publishers.
  • Scofield, C. I., ed. (1917). The Scofield Reference Bible: The Holy Bible Containing the Old and New Testaments. New York; London; Toronto; Melbourne; Bombay: Oxford University Press.
  • Smith, G. V. (2007). Isaiah 1–39 (E. R. Clendenen, Ed.). Nashville: B & H Publishing Group.
  • Stern, D. H. (1996). Jewish New Testament Commentary: a companion volume to the Jewish New Testament (electronic ed.). Clarksville: Jewish New Testament Publications.
  • Strong, J. (2015). Grecko-polski słownik Stronga z lokalizacją słów greckich i kodami Popowskiego (A. Czwojdrak, Trans.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza “Vocatio.”
  • Swanson, J. (1997). In Dictionary of Biblical Languages with Semantic Domains : Hebrew (Old Testament) (electronic ed.). Oak Harbor: Logos Research Systems, Inc.
  • Tigay, J. H. (1996). Deuteronomy. Philadelphia: Jewish Publication Society.
  • Wallace, D. B. (1996). Greek grammar beyond the basics. An exegetical syntax of the New Testament with scripture, subject, and Greek word indexes. Grand Rapids, MI: Zondervan.
  • Waltke, B. K., & O’Connor, M. P. (1990). An introduction to biblical Hebrew syntax. Winona Lake, IN: Eisenbrauns.
  • Walvoord, J. F., & Zuck, R. B., Dallas Theological Seminary. (1985). The Bible Knowledge Commentary: An Exposition of the Scriptures. Wheaton, IL: Victor Books.
  • Whedon, D. D. (1874). Matthew–Mark. London: Hodder and Stoughton.
  • Whitacre, R. A. (1999). John. Westmont, IL: IVP Academic.
  • Zaremba, P. (2020). Literatura i uwagi do wersetów Pisma Świętego w przekładzie EIB (wyd. 3). Poznań-Tarnobrzeg: Ewangeliczny Instytut Biblijny; Liga Biblijna w Polsce.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *